Mẩn ngứa sau khi tắm biển, vì sao?

Lê Minh Thu (Hà Nội)

Triệu chứng mà chị miêu tả có thể là dị ứng nước biển. Một số người bị dị ứng nước biển, nguyên do có thể không rõ. Dị ứng nước biển thường nhẹ như nổi mẩn các nốt đỏ, nổi mề đay, ngứa nhưng cũng có khi nặng hơn như nổi mề đay diện rộng, mệt mỏi, cảm giác ngứa ghê gớm, có thể thấy khó thở. Thông thường, ngừng tiếp xúc với nước biển, triệu chứng sẽ giảm dần tới biến mất. Vì thế, khi bị dị ứng với nước biển, không được tắm biển nữa. Để giảm bớt ngứa, có thể bôi kem làm dịu da, chườm lạnh bằng khăn ẩm. Ngồi trong bộ phận máy lạnh cũng sẽ giảm bớt cảm giác ngứa, ngăn ngừa đổ mồ hôi gây khó chịu. Ăn hoa quả, uống nước cam, chanh hoặc bổ sung vitamin C. Tránh gãi làm xây trầy xước da. Mặc quần áo mềm nhẹ, thoáng rộng. Nếu ngứa quá có thể dùng thuốc chống dị ứng, tuy nhiên, thuốc phải do bác sĩ chỉ định. Do nhiều người có cơ địa rất nhạy cảm, có nhiều trường hợp rất khó chẩn đoán chính xác nguyên do gây bệnh thông qua các triệu chứng lâm sàng mà cần phải thực hiện những kiểm tra cần yếu mới xác định được. Vì thế, muốn biết căn nguyên và mức độ bệnh của mình, chị nên tới địa chỉ y tế chuyên khoa da liễu để được thăm khám.

BS. Nguyễn Thị Hằng

Read More

Hội chứng Guillain

Tuy nhiên, với việc phát hiện ngày càng nhiều các biến thể không như nhau của Hội chứng Guillain – Barré càng làm cho bảng lâm sàng của bệnh này trở lên đa dạng, phức tạp và không còn điển hình gây khó khăn cho việc chẩn đoán đặc biệt là chẩn đoán trong giai đoạn sớm của bệnh.

Nhập viện vì tê và yếu nửa người, méo miệng

Bệnh nhân Nguyễn Huy B. 44 tuổi, vào Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 với lý do méo miệng, tê yếu nửa người phải. Người nhà anh B. cho biết, khoảng 3 ngày trước về viện bệnh nhân xuất hiện đau đầu nhẹ, mệt mỏi. Sáng hôm vào viện tự nhiên phát hiện tê và yếu nửa người bên phải kèm theo méo miệng nên bệnh nhân viện cấp cứu. Trước đó bệnh nhân hoàn toàn khỏe mạnh, cao 170, nặng 60kg. Sau lúc các bác sĩ khám lâm sàng thấy tim mạch, hô hấp, tiêu hóa bình thường; Khám thần kinh thấy bệnh nhân tỉnh táo hoàn toàn, Glasgow 15 điểm. Tuy nhiên, bị liệt nhẹ dây thần kinh số VII bên phải. Rối loạn cảm giác, yếu sức cơ 1/2 người phải (sức cơ 4/5). Hội chứng màng não, hội chứng tăng áp lực nội sọ (-). Không rối loạn cơ tròn. Các chỉ số chụp cắt lớp vi tính sọ não, MRI + MRA não: không thấy bất thường nhu mô não và mạch não.

Vì vậy, các bác sĩ tiếp nhân định với bệnh cảnh lâm sàng là tê, yếu nửa người và liệt dây VII cùng bên khởi phát cấp tính mặc dù chẩn đoán hình ảnh chưa phát hiện tổn thương nhưng bệnh nhân cũng chưa loại trừ hoàn toàn đột quỵ nhồi máu não dạng ổ khuyết, cho nên đã được điều trị theo phác đồ nhồi máu não trong 3 ngày nhưng bệnh tiếp diễn tiến triển không theo quy luật của đột quỵ não với các triệu chứng liệt dây thần kinh số VII kiểu ngoại vi hai bên, tê yếu chân tay lan sang cả bên đối diện và không thể đi lại, thực hiện các sinh hoạt cá nhân được. Bệnh nhân được chuyển vào Khoa Nội thần kinh theo dõi và tiếp tục làm xét nghiệm chẩn đoán.

Hình ảnh chụp MRI và CTA của bệnh nhân Nguyễn Huy B không thấy bất thường. Ảnh: BVCC

Hội chứng Guillain - Barré dễ nhầm lẫn

BS. Nguyễn Minh Đức - Khoa Nội thần kinh, Bệnh viện TWQĐ 108 cho biết: Ngay sau khi thăm khám lại vào lâm sàng một cách tỉ mỉ và được bổ sung xét nghiệm chọc dò ống sống thắt lưng, điện thần kinh cơ. Kết quả cho thấy xuất hiện phân ly đạm - tế bào trong dịch não tủy và có hình ảnh sớm của hội chứng Guillain - Barré trên điện cơ. Bệnh nhân được chẩn đoán xác định hội chứng Guillain - Barré và được tiến hành thay huyết tương 4 lần, cách ngày thuận lợi, sau đó tình trạng bệnh nhân cải thiện tốt về chức năng vận động, cảm giác và tự đi lại, thực hiện các sinh hoạt cá nhân bình thường.

Như vậy, đây là 1 trường hợp bệnh diễn tiến không điển hình, bệnh cảnh lâm sàng ban đầu dễ nhầm lẫn với các bệnh lý thần kinh cấp tính khác bởi thế cần được theo dõi bệnh 1 cách chặt chẽ kết hợp với khám lâm sàng tỉ mỉ theo thời gian, chỉ định các xét nghiệm phù hợp đã góp phần chẩn đoán chính xác và điều trị thành công cho bệnh nhân này - BS. Đức giải thích thêm.

Hội chứng Guillain - Barré là 1 rối loạn hiếm gặp trong đó hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công các dây thần kinh. Điểm yếu và tê tại tứ chi thường là triệu chứng đầu tiên. Những cảm giác có thể nhanh chóng nhất lây lan, cuối cùng làm tê liệt tất cả cơ thể.

Thông thường khi bị hội chứng Guillain - Barre thường Tiến hành với sự yếu kém, ngứa ran hoặc mất cảm giác kể từ chân, bàn chân và lây lan tới thân trên, cánh tay. Những triệu chứng này có thể bắt đầu, thường không gây chú ý nhiều, trong các ngón tay và ngón chân. Ở 1 số người, các triệu chứng bắt đầu ở cánh tay hoặc thậm chí khuôn mặt. Khi rối loạn tiến triển, cơ bắp yếu kém có thể trở thành tê liệt.

Hầu hết những người bị hội chứng Guillain - Barre trải nghiệm điểm yếu của họ cấp thiết nhất trong vòng 3 tuần sau lúc các triệu chứng bắt đầu. Trong một số trường hợp, dấu hiệu và triệu chứng có thể tiến triển rất nhanh với tình trạng tê liệt hoàn toàn hai chân, cánh tay và cơ hô hấp trong suốt vài giờ. Vì vậy, lúc có các biểu hiện nghi ngờ cần tới cơ sở y tế để được khám và hỗ trợ tư vấn điều trị.

Tuấn Anh

Read More

Sử dụng điều hoà, quạt phun sương đúng cách?

Tuy nhiên, nhiều bé mắc cảm lạnh, ho, sốt, có trẻ lên cơn hen đột ngột khi đang nằm ngủ, hoặc gặp các khiếu nại vào da như da khô nứt nẻ… lúc dùng các thiết bị này. Nguyên nhân là do sử dụng các thiết bị làm mát này không chín xác cách.

Cách dùng điều hòa

Nhiệt độ lý tưởng cho bé là 25-27 ºC. Chênh lệch nhiệt độ trong và ngoài phòng không nên quá 10ºC, nhiệt độ bộ phận không nên dưới 20ºC. Ngoài ra không nên bớt nóng độ phòng quá đột ngột vì sẽ gây ra giảm sự đề kháng của cơ thể với các tác nhân gây bệnh, dễ khởi phát dị ứng và làm trầm trọng hơn các bệnh lý mạn tính.

Để nhiệt độ điều hòa thấp dễ dẫn đến ho, cảm lạnh

Không nên để dòng khí lạnh từ điều hòa phả trực tiếp về người bé, tốt nhất nên hướng dòng không khí lạnh lên trần nhà.

Không nên cho bé ngồi trong khu vực 2-3 mét trước điều hòa vì đây là khu vực không khí lạnh nhất, lưu lượng dòng khí rất mạnh sẽ không tốt cho bé.

Khí từ điều hòa khá khô nên cần đem đến thêm 1 số dụng cụ làm ẩm như máy phun sương… hoặc không nên đặt chế độ ẩm quá thấp làm ảnh hưởng đến da bé, làm cho niêm mạc đường thở của bé khô, khó chịu.

Thay hoặc vệ sinh định kỳ bộ lọc của điều hòa mỗi 3 tháng vì bộ lọc là nơi tích tụ bụi bẩn, tạo điều kiện cho các vi sinh vật sinh sôi gây bệnh.

Nên cho bé mặc các loại áo quần làm từ vải sợi tự nhiên có khả năng hút ẩm để bảo vệ lưng và cổ khỏi dòng không khí quá lạnh ẩm từ điều hòa.

Không nên cho bé ra vào bộ phận điều hòa quá đột ngột mà nên cho bé thích nghi dần dần với khí lạnh trong phòng hoặc không khí nóng ngoài trời. Ví dụ như bé đang tại trong bộ phận mà muốn cho bé ra ngoài chơi thì bố mẹ nên tắt điều hòa, ngồi trong bộ phận thêm 10-15 phút rồi mới cho bé ra ngoài.

Cách sử dụng quạt phun sương

So với điều hòa, quạt phun sương có thể di chuyển được đến nhiều vị trí nên khá phù hợp cho các hoạt động của bé. Tuy nhiên, việc dùng quạt phun sương không phù hợp cũng có thể khiến bé yêu mắc bệnh.

Quạt thổi thẳng vào người có thể khiến khí lạnh xâm nhập vào cơ thể, làm trẻ dễ ho, cảm lạnh, thậm chí là viêm phổi. Khi dùng quạt, bố mẹ chỉ nên để quạt thổi lệch sang phía khác làm không khí xung quanh thoáng đãng, mát mẻ.

Không nên để quạt chiếu thẳng về đầu lúc trẻ ngủ vì sẽ khiến trẻ đau đầu, mệt mỏi hơn lúc ngủ dậy.

Khi trẻ ra mồ hôi nhiều sau vận động, bố mẹ không nên cho trẻ ngồi trực tiếp dưới quạt vì quạt làm bay mồ hôi nhanh, khí lạnh làm co mạch máu ngoài da khiến cho việc thải nhiệt của cơ thể khó khăn hơn, hơi nóng sinh ra do vận động trong người bé không thải ra ngoài được khiến trẻ mệt mỏi hơn.

Dùng quạt phun sương đúng cách mới đảm bảo sức khỏe

Để làm mát nhanh, nhiều người chọn tốc độ quạt to nhất, gió mạnh làm mồ hôi bốc hơi nhanh cũng làm trẻ nhanh mệt mỏi. Do đó, bố mẹ chỉ nên mở quạt tại chính sách gió nhẹ ví dụ bộ phận đã thoáng gió và không nên duy trì chính sách gió lớn chỉ mất khoảng dài.

Không nên để quạt đứng 1 chỗ, chọn chính sách quay sẽ khiến không khí mát lưu thông trong bộ phận tốt hơn.

Không nên để chính sách phun sương hoạt động liên tục, nhất là là trong phòng kín vì sẽ làm tăng độ ẩm trong phòng tạo điều kiện cho các vi sinh vật sinh sôi và gây bệnh. Sau 1 thời gian dùng chính sách phun sương bạn nên tắt chính sách này và mở cửa để làm thoáng bộ phận để độ ẩm trong bộ phận được cân bằng trở lại.

Ngoài ra, bố mẹ cũng nên vệ sinh thay nước, súc rửa thông thường xuyên để tránh nước bị nhiễm khuẩn vì khi quạt chạy vi khuẩn, nấm mốc sẽ được phun theo gió gây các bệnh vào đường hô hấp cho bé.

ThS.BS. Lê Thị Phương Anh

Read More

Phòng ngừa nhiệt miệng tái phát

Tôi đã ăn đồ mát, uống bột sắn dây và hạn chế ăn các đồ cay nóng nhưng cứ khỏi lại bị. Vậy xin hỏi bác sĩ nên có chính sách ăn uống như thế nào để bộ phận ngừa bệnh nhiệt miệng tái phát thường xuyên?

Nguyễn Thùy Hoa (Ninh Bình)

Cho đến nay y học vẫn chưa xác định được nguyên do chính xác của bệnh nhiệt miệng. Bệnh cũng không phải do nhiễm trùng, rất nhiều các trường hợp không tìm được nguyên do liên quan gây ra bệnh lý này và bệnh thường thấy trên người khỏe mạnh bình thường. Tuy nhiên, tình trạng viêm loét niêm mạc miệng, có thể do virut, vi khuẩn gây nên. Mùa hè, thời tiết nắng nóng, cơ thể mệt mỏi khiến ăn uống kém, không đủ chất dinh dưỡng dẫn tới thiếu vitamin C, PP, B6, B2, kẽm và acid folic, là 1 trong những nguyên do chính gây nhiệt miệng.

Hiện tại chưa có biện pháp hữu hiệu cụ thể nào điều trị bộ phận ngừa chống tái phát bệnh lý này. Trong những trường hợp ổ loét nhỏ, ít đau, ít ảnh hưởng tới sinh hoạt, ăn uống, đôi lúc cũng Không nhất thiết điều trị gì và thường tự khỏi trong vòng 1 tuần. Mục tiêu của điều trị là giảm đau, điều trị nâng đỡ giúp ổ loét mau hồi phục. Vì vậy, để bộ phận tránh tình trạng viêm nhiệt miệng, bạn cũng nên uống nước nhiều, khoảng 2-2,5l nước, thậm chí 3l nước/ngày. Ngoài ra có thể dùng nước quả ép như dưa chuột, củ đậu, cà chua, cả rốt; ăn canh rau có tính mát như: mướp, khoai lang, rau dền... rất tốt cho người có cơ địa nhiệt. Ăn các loại hoa quả như cam, chanh, thanh long, chuối, bưởi cung cấp nhiều vitamin để giảm bớt tình trạng nhiệt miệng.

Nếu nhiệt miệng tái phát gây đau miệng, khó chịu, ăn uống khó khăn, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống cần đi khám bác sĩ. Ngoài ra, nếu thấy có hiện tượng ổ loét miệng, kéo dài hơn 2 đến 3 tuần không lành, trong những trường hợp này đôi lúc cần được sinh thiết ổ loét để xác định có ung thư miệng hay không.

BS. Lê Hải

Read More

Giúp bệnh nhân tiểu đường xem World Cup mà không thiếu ngủ

Khi xem xong bóng đá, do tinh thần đang rất phấn khích, nên rất khó để ngủ được ngay. Rất nhiều người tiểu đường than phiền gặp những rắc rối vào giấc ngủ như khó ngủ, ngủ không sâu giấc và hay thức giấc giữa đêm. Thực tế lâm sàng cho thấy, mức đường huyết dao động về ban đêm sẽ khiến người bệnh đái tháo đường khó ngủ. Nếu lượng đường trong máu quá cao sẽ dẫn đến chứng tiểu đêm nhiều lần, làm gián đoạn và giảm chất lượng giấc ngủ. Ngược lại, khi đường huyết hạ đột ngột, người bệnh sẽ đổ mồ hôi, run người về ban đêm. Với bệnh nhân tiểu đường thì giấc ngủ cũng cần phải có như chính sách ăn uống. Khi gặp khiếu nại về giấc ngủ, người bệnh thường tại trong trạng thái mệt mỏi, thiếu tỉnh táo và có thể khiến đường huyết tăng vọt, bệnh trở thành trầm trọng hơn.

Không nên thức trắng đêm liên tiếp để xem hết các trận bóng.

Thiếu ngủ làm thay đổi sự cân bằng của hệ thống hormon trong cơ thể, làm nâng cao tình trạng đề kháng insulin, khiến cho cơ thể luôn mệt mỏi, thiếu năng lượng để hoạt động. Khi đó, cơ thể có xu hướng bù đắp lại lượng calo bị thiếu hụt bằng cách ăn nhiều hơn, điều này lại làm cho lượng đường trong máu tăng cao, gây khó ngủ và ảnh hưởng tới hiệu quả điều trị. Nó tạo nên một vòng luẩn quẩn mà gần như người bệnh tiểu đường đều mắc phải.

Vậy người bệnh tiểu đường nên làm gì để xem bóng đá mà không bị thiếu ngủ? Tốt đặc biệt nên chọn trận để xem, không nên thức trắng đêm xem liên tiếp các trận. Như vậy rất hại sức khỏe. Nếu đêm nay thức thì ngày hôm sau phải ngủ bù, không nên để cơ thể luôn trong trạng thái mệt mỏi. Nên nằm xa các thiết bị điện tử vì ánh sáng và sóng từ thiết bị này làm khó ngủ. Không uống cà phê, rượu hoặc hút thuốc về buổi tối. Thư giãn trước khi đi ngủ. Nghe nhạc thư giãn, ngồi thiền hoặc tập hít thở trước lúc ngủ có thể giúp đi về giấc ngủ tốt hơn. Trong dịp World Cup, người bệnh tiểu đường nên uống thuốc đều đặn, không được quên uống thuốc và nên đo đường huyết thường xuyên. Nếu thấy đường huyết nâng cao giảm bất thường, thì cần đi khám bác sĩ ngay.

Thanh Huyền

Read More

Các bệnh thường gặp khi bơi lội

Mặc dù vậy, đằng sau sự mát mẻ, sảng khoái lúc được ngâm mình trong làn nước, bơi lội cũng có thể ẩn chứa những mầm bệnh hiểm nguy đe dọa trực tiếp đến sức khỏe.

Các bể bơi công cộng về nguyên tắc đều được đề nghị phải bảo đảm các tiêu chuẩn vào an toàn về chất lượng nguồn nước, nồng độ các hóa chất tẩy rửa, yếu tố vật lý như nhiệt độ, nhân tố vi sinh như số lượng vi khuẩn/ml nước. Mặc dù vậy, bể bơi công cộng là nơi tập trung đông người, nhiều lúc quá tải, khó thực thi đầy đủ các chỉ tiêu vệ sinh an toàn. Chưa kể ý thức tuân thủ giữ vệ sinh chung, làm sạch cơ thể trước lúc xuống bể của nhiều người còn chưa tốt, hoặc thậm chí một số người còn thiếu ý thức lúc khạc nhổ, tiểu một thể luôn ra bể, hoặc đi bơi khi đang mắc các bệnh ngoài da, các bệnh viêm nhiễm khiến nước bể bơi không còn đảm bảo vệ sinh, đó là những nguyên do khiến nhiều người gặp những rắc rối về sức khỏe lúc đi bơi.

Các bệnh vào mắt

Mắt bị kích ứng, cay, khô rát là tình trạng khá phổ biến khi đi bơi ở những bể bơi công cộng do tác động của hoá chất clo có trong chất tẩy nước bể bơi, nhất là tại những bể bơi kín trong nhà hoặc những bể bơi mới được tẩy rửa vệ sinh.

Nên đeo kính bơi lúc bơi lội để tránh bệnh về mắt.

Đau mắt đỏ (viêm kết mạc mắt) là bệnh thường gặp, thậm chí đau mắt hột cũng có thể gặp khi tắm táp bơi lội ở những bể bơi công cộng quá đông người, nước không được thay liên tục hay tiệt trùng tốt, hoặc lúc bơi tại những nơi nước không đảm bảo vệ sinh như sông suối ao hồ. Những biểu hiện ban đầu là mắt thấy cộm, ngứa, chảy nước mắt, kích ứng với ánh sáng sau đó đau, mắt đỏ, ra nhiều ghèn, dử...

Để bộ phận các bệnh mắt nói chung, ngoài việc chọn lựa bể bơi bảo đảm an toàn, lúc đi bơi, mọi người luôn nhớ đeo kính bảo vệ mắt và vệ sinh mắt bằng nước muối sinh lý sau lúc bơi. Những người có các bệnh lý viêm nhiễm tại mắt nhìn chung không nên đi bơi cho tới khi khỏi, vì có thể lây lan cho người khác.

Bệnh ngoài da

Bơi ở những nơi có nguồn nước bị ô nhiễm, những bể bơi công cộng có lượng người quá đông, nồng độ vi khuẩn trong nước cao vượt mức cho phép, dễ gây ra các phản ứng viêm da, viêm nang lông, viêm lỗ chân lông với những biểu hiện có thể gặp ngoài da như ngứa, các nốt sẩn đỏ. Đặc biệt, những người có các bệnh lý về da như viêm da, nấm da, trẻ nhỏ mắc bệnh tay chân miệng lúc đi tắm bơi tại nơi công cộng có thể sẽ là những nguồn lây truyền, phát tán bệnh.

Khô tóc, sạm da khi đi bơi là khiếu nại thường gặp do nước hồ bơi có chứa hóa chất tiệt trùng. Do vậy, cần chọn bể bơi có chất lượng nước đảm bảo, nên sử dụng mũ bơi để bảo vệ tóc và da đầu khỏi các hóa chất trong nước. Khi bơi xong, phải tắm gội lại thật sạch, có thể dùng thêm các loại kem bôi/dầu gội dưỡng ẩm cho da, tóc. Cần chuẩn bị đầy đủ kem chống nắng, mũ khi đi tắm biển, hay bơi tại những bể bơi ngoài trời trong thời tiết nắng nóng để đề bộ phận những tổn thương cho da, tóc.

Ngoài ra, nấm phụ khoa và các bệnh lây qua đường sinh dục khác cũng có thể phát sinh do nước quá bẩn hoặc do lây từ người này qua người khác trong môi trường nước bể bơi công cộng.

Bệnh tai mũi họng

Khi bơi có thể bị nước lọt vào tai, mũi hoặc sặc nước, uống phải nước có thể dẫn đến viêm tai, mũi, họng do nhiễm khuẩn có trong môi trường nước kém vệ sinh. Cũng có thể mắc hoặc tái phát bệnh viêm mũi dị ứng, viêm xoang do dị ứng với các hóa chất tẩy rửa. Sau bơi nên tra rửa mũi, súc miệng bằng nước muối sinh lý.

BS. Phạm Thuận

Read More

Người cao tuổi sống cô đơn dễ giảm tuổi thọ

Ngày nay, những người con trưởng thành dường như càng ngày ít chuyện trò hay gọi điện thoại cho cha mẹ mình hơn. Tuy nhiên, ít người biết rằng điều này có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của cha mẹ mình.

Nghiên cứu mới của Đại học California - San Francisco, Mỹ tiến hành trên 1.600 người cao tuổi (độ tuổi trung bình là 71) trong 6 năm, đánh mức chi phí sự cô đơn, tình trạng suy giảm chức năng và nguy cơ tử vong trong suốt thời gian nghiên cứu. Kết quả cho thấy, 23% những người già sống neo đơn đã qua đời trong 6 năm, nhưng chỉ có 14% người già sống bên người thân, bạn bè qua đời trong khoảng thời gian này. Đồng thời, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng có tới 43% người già trên 60 tuổi cảm thấy họ bị cô đơn.

Sự cô đơn đóng một vai trò lớn trong nỗi đau khổ của con người, đặc biệt là người lớn tuổi và có thể dẫn đến các vấn đề y khoa như trầm cảm, suy giảm nhận thức, thậm chí cả bệnh tim mạch.

Vì vậy, dù cho bạn có bận rộn với công việc hay con cái, mỗi ngày hãy dành thời gian để trò chuyện với cha mẹ mình, điều này sẽ giúp họ cải thiện cả vào thể chất lẫn tinh thần.

Quỳnh Lê (Theo rd)

Read More

Những dấu hiệu đau vùng vai gáy cần đặc biệt chú ý

Trần Văn Tuấn (Lào Cai)

Có nhiều nguyên nhân gây ra đau vùng gáy, bả vai, cánh tay. Nhưng chúng ta cần nhất là Quan tâm những nhân tố sau: Dấu hiệu đặc biệt của u hố sau: Đây là bệnh thường gặp tại trẻ em, những người trẻ tuổi. Người bệnh có những cơn nhức đầu dữ dội, cơn đau nhức lan từ vùng chẩm phía sau đầu lan xuống gáy, khiến người bệnh có cảm giác cứng gáy; Triệu chứng của ép rễ và ép tủy cổ: Cần phân tích giai đoạn ép rễ (gây đau) và ép tủy (gây liệt các đường dẫn truyền vận động và cảm giác). Đau vùng gáy, bả vai, cánh tay do tổn thương đốt sống cổ, do lao, do ung thư, do thoái hóa... Tổn thương đốt sống cổ là do thoái hóa đốt sống cổ thường gặp nhiều tại độ tuổi 40 - 50. Thoái hóa đốt sống cổ nhất là tại lỗ tiếp hợp sẽ gây kích thích dây thần kinh tủy, và lúc đó sẽ gây kích thích đau theo khu vực chi phối của dây thần kinh: gáy - bả vai - cánh tay. Cũng cần xác định chứng bệnh qua phim chụp Xquang cột sống cổ tư thế chếch trước trái và chếch trước phải xem có hình ảnh gai xương hay thu hẹp lỗ tiếp hợp gây ra đau.

Nếu nhận thấy 1 trong các dấu hiệu trên bạn cần sớm đến các địa chỉ y tế để được khám và điều trị kịp thời. Tùy theo từng nguyên do bác sĩ sẽ có những phương pháp xử trí khác nhau.

BS. Ngọc Lan

Read More

Phát hiện viêm nha chu muộn, nguy cơ mất răng

Sự phát triển của vi khuẩn trong mảng bám răng là nguyên nhân chính của bệnh. Nếu không đánh răng, vệ sinh răng miệng tốt, mảng bám răng sẽ tích tụ và dần dần khoáng hóa phát triển thành cao răng với lượng vi khuẩn càng ngày càng tăng. Các độc tố do vi khuẩn tạo nên sẽ gây viêm lợi, phá hủy mô nâng đỡ răng khiến lợi dần dần không bám chắc chắn vào bề mặt chân răng.

Các yếu tố nguy cơ gây bệnh bao gồm: chế độ dinh dưỡng và vệ sinh răng miệng không tốt. Giảm sức đề kháng cơ thể, phụ nữ có thai, hút thuốc lá. Các bệnh toàn thân như tiểu đường, HIV/AIDS, nhiễm trùng nhiễm độc…

Viêm nha chu là bệnh lý răng miệng thường gặp hiện nay.

Dễ nhầm với viêm nướu

Viêm nướu và viêm nha chu là 2 bệnh khác nhau, mặc dù có nguyên do và triệu chứng khá giống nhau nhưng mức độ ảnh hưởng và việc điều trị của từng loại bệnh lại không giống nhau. Trước hết, viêm nướu và viêm nha chu thông thường đều xuất phát từ nguyên nhân bệnh nhân bị mảng bám, vôi răng do việc vệ sinh răng miệng chưa tốt. Sau khi ăn xong những thức ăn còn sót lại kết hợp với nước bọt trong miệng tiện lợi hình thành nên những mảng bám hình thành trên viền nướu, quanh các chân răng, các kẽ răng, rãnh răng. Nếu bệnh nhân không Quan tâm làm sạch răng miệng kịp thời thì những mảng bám này sẽ nhanh chóng trở nên cao răng, lúc này chúng sẽ cứng và bám chắc hơn. Đây là môi trường thuận tiện cho vi khuẩn có hại dễ dàng hình thành và sinh sôi nảy nở, tấn công phá hủy nướu và răng. Biểu hiện của viêm nướu là viêm nhiễm phần nướu xung quanh răng, làm nướu bị kích ứng, ửng đỏ, sưng tấy và dễ bị chảy máu. Trong lúc đó, viêm nha chu lại có những biểu hiện phức tạp và nghiêm trọng hơn. Là tình trạng viêm nhiễm các tổ chức xung quanh răng gồm nướu, xương ổ răng, dây chằng nha chu. Vì vậy, viêm nha chu thường có những biểu hiện nguy hiểm như: bao gồm các dấu hiệu của viêm nướu, tiêu xương ổ răng, xuất hiện túi nha chu dễ bị chảy mủ, răng lung lay và suy yếu, chân răng dài ra, miệng có mùi hôi… Trong đó, dấu hiệu tiêu xương ổ răng là bệnh đã phát triển đến mức nghiêm trọng, nguy cơ mất răng cao.

Cách phát hiện

Khi bị viêm nha chu các biểu hiện thường thấy là tình trạng chảy máu lúc chải răng. Lợi sưng đỏ, dễ chảy máu, khi soi gương nhìn thấy mảng bám răng và cao răng bám trên bề mặt răng, nhất là vùng cổ răng. Hơi thở hôi, ấn về túi lợi có thể thấy dịch hoặc mủ chảy ra. Nếu tình trạng không được điều trị răng lung lay, di lệch, cảm giác đau khó nhai.

Bệnh thường diễn biến qua 2 giai đoạn: Viêm lợi và viêm nha chu. Điều trị kịp thời tại giai đoạn viêm lợi, bệnh sẽ khỏi hẳn. Nếu không, phần to các trường hợp sẽ tiến triển thành viêm nha chu. Giai đoạn này, quá trình viêm mạn tính đã phá hủy các mô nâng đỡ răng sâu bên dưới lợi như xương, dây chằng nha chu. Ở thời kỳ viêm nha chu, nguy cơ mất răng rất cao.

Phương pháp điều trị bệnh nha chu

Khi ở vùng nướu lợi hoặc niêm mạc có ổ mủ (áp-xe), sẽ có chỉ định điều trị khẩn cấp. Tùy từng tình trạng của bệnh mà các bác sĩ sẽ chỉ định phù hợp. Nhận định và chỉ định răng cần nhổ (không thể giữ được); Cố định răng (nếu răng lung lay); Thực hiện phục hình tạm thời (nếu cần thiết); Cạo cao răng - xử lý mặt gốc răng; Chấm các thuốc sát khuẩn, chống viêm; Điều trị phẫu thuật... Tuy nhiên, phẫu thuật chỉ vận dụng lúc đã ứng dụng các biện pháp điều trị bình thường nhưng bệnh không có dấu hiệu đáp ứng.

Phòng bệnh

Điều thiết yếu nhất là đánh răng đều đặn để gặt đi mảng bám vi khuẩn trên bề mặt răng và khe lợi. 6 tháng 1 lần, nên đến nha sĩ khám răng định kỳ và lấy sạch cao răng, mảng bám tại những nơi bàn chải không làm sạch được.

Nha sĩ sẽ giải đáp vào cách vệ sinh răng miệng như cách lựa chọn bàn chải đánh răng, sử dụng đúng chỉ nha khoa, chải kẽ răng để lấy sạch mảng bám cũng như chọn lựa thuốc súc miệng, kem chải răng phù hợp để giúp bệnh nhân bảo đảm được sức khỏe răng miệng và dự bộ phận rất tốt bệnh nha chu.

BS. Hà Thanh

Read More

Bổ sung sắt và canxi khi mang bầu: Đừng tùy tiện chọn viên uống bổ sung!

Chuyên gia sản khoa khuyên chị M. và các mẹ bầu nên chọn lựa các sản phẩm bổ sung sắt và canxi theo đúng 3 yêu cầu dưới đây:

1. Phải hiểu rõ vào sản phẩm và kiểm soát được liều lượng từ viên uống bổ sung sắt, canxi đang sử dụng

Nhiều loại sắt bây giờ có thể gây ra tình trạng táo bón, khó chịu và các phản ứng có hại cho người sử dụng. Chuyên gia khuyên bạn nên chọn lựa sản phẩm có khả năng hấp thu cao, ít gây tác dụng phụ.

Bên cạnh đó, để bổ sung đúng đủ, mẹ đừng quên xét nghiệm máu ở những tuần thai cần thiết để hiểu rõ cơ thể mình đang cần gì.

Tại nước ta đã có hiện tượng sắt và canxi ở dạng ion thế hệ mới.

Trong đó, sắt Ferrochel và Calcium amino acid chelate là dạng sắt ion thế hệ mới nhất, có không ít nghiên cứu lâm sàng tại châu u và trên toàn cầu của viện Albion Laboratories vào khả năng hấp thụ, an toàn và không gây tác dụng phụ.

2. Đảm bảo chế độ ăn đầy đủ, đa dạng và bổ sung đúng cách

Khi dùng sắt và canxi, mẹ cũng lưu ý tuyệt đối không sử dụng 2 sản phẩm này sắp nhau bởi nó sẽ ức chế sự hấp thụ của nhau. Mẹ nên uống 2 vi chất này cách nhau ít nhất là một giờ đồng hồ.

3. Bí quyết thai kỳ khỏe mạnh của mẹbầu hiện đại

Thai kỳ là thời gian vô cùng thiết yếu của người phụ nữ. Lúc này xấu gì, đẹp gì không quan trọng, miễn em bé khỏe mạnh và phát triển tốt. Lựa chọn sản phẩm phù hợp với cơ thể mẹ, hấp thụ tối đa cho con, cùng với một chính sách ăn đầy đủ luôn là ưu tiên bậc nhất của các mẹ bầu hiện đại.

• Sắt Ferrochel ® và Canxi Calcium amino acid chelate - chiết xuất sắt và canxi axit amin Albion® đã được chứng nhận bởi FDA là 1 sản phẩm GRAS - Được công tiếp nhân là an toàn.• Cơ quan an toàn thực phẩm châu u (EFSA) công tiếp nhân là an toàn và khả dụng sinh học.• Nhận được số đăng ký từ CAS của Hiệp hội Hóa học Mỹ.• Ferrochel® được chứng nhận hơn nữa bởi: những người ăn chay, ăn kiêng (Kosher-Parve) và GMO free (không phải thực phẩm biến đổi gen).

Sắt Chela - Ferr® Forte và Canxi Chela - Calcium D3 có chứa sắt Ferrochel Sinh khả dụng và Canxi amino acid chelate Albion® dễ hấp thụ, không gây dị ứng được nhập khẩu nguyên hộp từ châu u giúp bổ sung sắt và canxi có khả năng hấp thụ cao ở dạng ion. Chela - Ferr® Forte được các chuyên gia sản khoa khuyên dùng và đã được kiểm nghiệm lâm sàng ở Bệnh viện Phụ sản Trung ương:Trên 90% phụ nữ thiếu máu đã hết thiếu máu và nỗ lự đáng kể tình trạng thiếu máu. 100% thiếu máu nhẹ đã hết hẳn thiếu máu. Số:00237/2018/ATTP-XNQCSố:00485/2017/ATTP-XNQC

Sản phẩm này không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.

Read More

Xóa tan cơn chóng mặt nhanh chóng với bài tập “lộn nhào nửa người”

Chóng mặt là 1 triệu chứng diễn ra cả khi bạn không di chuyển. Nguyên nhân xuất phát từ những vấn đề tiềm ẩn tại trong tai, não hoặc các đường dây thần kinh cảm giác. Cảm giác chóng mặt thường liên quan tới cảm giác giống như bạn đang tại vị trí rất cao và nhìn xuống. Có hàng triệu người Mỹ đang phải đối mặt với vấn đề chóng mặt này.

Tiến sĩ – Bác sĩ Carol Foster của Bệnh Viện Colorado, Mỹ đã phát triển 1 cách để điều trị chứng chóng mặt. Kể từ khi đưa ra các phương pháp của cô lên Youtube video này đã nhận được 2,5 triệu lượt xem và theo dõi.

Video hướng dẫn cách điều trị bằng “động tác lộn nhào nửa người”. Bài tập này đã đem lại sự thành công cho hàng triệu người trên thế giới. Phần cấp thiết đặc biệt làm thế nào đơn thuần để chống lại các cơn chóng mặt.

Trước tiên, bạn cần ngẩng đầu lên trên trần nhà trong vài phút. Tiếp đến, bạn đặt đầu chạm đất ở tư thế như sắp lộn nhào. Sau đó, bạn nghiêng đầu qua trái sao cho có thể thấy được khuỷu tay trái. Giữ nguyên tư thế này trong vài giây hoặc cho tới lúc cơn chóng mặt qua đi, bạn có thể ngồi dậy 1 cách chậm rãi. Sau lúc chóng mặt dừng lại bạn có thể ngồi dậy nhanh chóng.

Ảnh minh họa

Đối với những người bị chóng mặt, giải pháp này đã trảo đổi cuộc sống của họ.

Cô Sue Rickers một người mắc chóng mặt lâu năm, sự chóng mặt đã làm cô ấy suy nhược đến mức không thể làm bất cứ việc gì ngoại trừ nằm 1 chỗ và xem phim.

“Tôi không thể lái xe, hay đi bộ, tôi luôn phải giữ về một điểm tựa nào đó để có thể di chuyển”. Rickers cho hay: “ Đó là một điều đáng sợ trong cuộc đời tôi”.

Cô Rickers bị chóng mặt lâu năm. Cô đã sử dụng tất cả những cách chữa trị, các bài tập, nhưng chỉ làm chứng chóng mặt thuyên giảm đi, sau một thời gian nó lại quay trở lại, rất mệt mỏi và phiền phức. May mắn thay khi một ngày nọ Rickers tìm thấy một đoạn video bài tập của bác sĩ Foster vào động tác “ nhào lộn nửa người” và thử nó và chứng chóng mặt đã thuyên giảm đáng kể.

Theo 1 số chuyên gia khuyên rằng, kế bên vận dụng bài tập của bác sĩ Foster thì đối với những người bị chóng mặt liên tục cần đem theo cả thuốc giảm chóng mặt có chứa hoạt chất Acetyl-DL-Leucin, được các chuyên gia y tế chứng nhận trong việc phòng ngừa những cơn chóng mặt bất ngờ.

Đồng thời, người hay bị chóng mặt cũng nên uống nhiều nước và bổ sung vitamin B12 để giúp cơ thể bộ phận ngừa chứng chóng mặt. Không thức khuya, hạn chế sử dụng smartphone, laptop quá lâu về buổi tối. Và nhất là phải luôn dành khoảng ít nhất 30 phút mỗi ngày để luyện tập thể dục thể thao.

Read More

Uống cà phê có thể giúp ngăn ngừa 3 bệnh nguy hiểm

Uống một tới hai cốc nhỏ cả phê mỗi ngày thực sự có 1 số lợi ích sức khỏe.

Nhiều người trong chúng ta sẽ cảm thấy khá khó khăn lúc bắt đầu ngày mới mà không có 1 ly cà phê. Nghiên cứu chỉ ra rằng uống cà phê ở mức độ vừa phải có lợi cho sức khỏe theo nhiều cách khác nhau. Dưới đây là 3 bệnh nguy hiểm có thể được ngăn ngừa nếu bạn uống cà phê điều độ.

Bệnh tiểu đường

Tiểu đường là rối loạn chuyển hóa biểu hiện bằng tình trạng cơ thể kháng insulin hoặc không sản sinh đủ insulin khiến cho mức đường huyết tăng cao hơn bình thường và gây ra nhiều triệu chứng không mong muốn. Bệnh tiểu đường không chữa khỏi hẳn được nhưng có thể điều trị để kiểm soát triệu chứng. Một nghiên cứu đăng trên tạp chí của Hội Hóa học Mỹ cho biết các chất chống oxy hóa có trong cà phê có thể giúp duy trì tốc độ chuyển hóa lành mạnh, cho nên cân bằng hormon insulin để ngăn ngừa bệnh tiểu đường.

Đột quỵ

Đây là tình trạng hiểm nguy đe dọa tính mạng xảy ra khi các mô của não bị tổn thương dẫn đến không đem tới đủ máu và gây ra cục máu đông. Nghiên cứu chỉ ra rằng uống ít nhất một cốc cà phê không đường mỗi ngày có thể giúp mạch máu giãn nở, ngăn ngừa hình thành cục máu đông và bởi vậy ngăn ngừa đột quỵ.

Bệnh Alzheimer

Bệnh Alzheimer là bệnh liên quan đến tuổi trong đó các tế bào não bắt đầu bị thoái hóa ảnh hưởng tới trí nhớ, chức năng vận động và các kỹ năng tiếp nhân thức, bởi vậy ảnh hưởng tới hoạt động hàng ngày của người bệnh. Nghiên cứu của Mỹ chỉ ra rằng caffein trong cà phê có thể kích thích tế bào não duy trì sự khỏe mạnh và linh hoạt, giúp phòng ngừa bệnh Aizheimer.

BS Thu Vân

(Theo Boldsky)

Read More

Hormon tăng trưởng và thuốc “cải lão hoàn đồng”

Người ta đổ xô vào các siêu thị tìm mua các chế phẩm được xem là “làm lui tuổi già, phục hồi tuổi trẻ, quay ngược thời gian”...

Gọi là chế phẩm bởi vì chúng không được xem là thuốc mà chỉ là loại “bổ sung thực phẩm” (food supplements). Chế phẩm được để ý mua nhiều là hormon nâng cao trưởng của người (human Growth hormon, viết tắt là hGH hoặc GH) và chất giúp tiết hormon nâng cao trưởng (GH secretagogue).

GH và chất giúp tiết GH là gì?

Hormon là những chất sinh học được chính cơ thể ta tổng hợp và được bài tiết bởi các tuyến nội tiết, được máu chuyên chở tới các cơ quan đáp ứng để điều hòa hoạt động sinh lý của cơ thể. GH là hormon được tiết ra từ tuyến yên nằm trong não. Đó là 1 protein (chất đạm) gồm 191 acid amin có vai trò kích thích sự tổng hợp chất đạm tạo nên hình hài, giúp sự tăng trưởng (súc vật còn non ví dụ bị cắt bỏ tuyến yên sẽ không phát triển được).

Từ năm 1971, người ta có thể tổng hợp GH nhân tạo nhưng để sử dụng làm thuốc vẫn phải lấy GH được trích từ não người chết và rất đắt tiền. Hiện nay, nhờ công nghệ sinh học và phương pháp tái tổ hợp DNA, người ta có thể sản xuất số lượng to GH, rẻ tiền và không sợ lây nhiễm bệnh Creutzfelt- Jacob (bệnh truyền do sản phẩm làm từ não, có liên quan đến bệnh bò điên).

Với GH được sản xuất bằng công nghệ sinh học này, thuốc được bào chế chỉ được phép sử dụng trong trường hợp trẻ em bị chậm tăng trưởng hoặc người lớn bị bệnh do thiếu hormon.

Và sự lạm dụng...

Từ lâu, các nhà khoa học ghi nhận vai trò của một số hormon đối với quy trình lão hóa của con người. Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy tại người tuổi càng cao thì số lượng một số hormon tiết ra càng giảm dần. Từ đó nảy sinh ý tưởng bào chế các thuốc là hormon suy giảm theo tuổi tác để dùng bổ sung chống lão hóa, cải lão hoàn đồng.

Quá trình lão hóa được ghi nhận ở người to tuổi là teo cơ và tăng mỡ. Trong một số công trình nghiên cứu, người lớn tuổi sau lúc dùng GH được ghi nhận khối lượng cơ bắp có nâng cao và khối lượng mỡ giảm. Tuy việc nghiên cứu còn đang tiếp tục, chưa khẳng định được tác dụng thực sự của GH đối với quá trình lão hóa nhưng chế phẩm là GH được sản xuất ở dạng uống đã được bày bán. Để nhanh nhất được chấp thuận trong sử dụng các chế phẩm không đăng ký là thuốc mà là loại bổ sung thực phẩm (do không phải là dược phẩm nên không chịu sự kiểm soát để biết chất lượng đảm bảo như thế nào). Khá nhiều người đã tìm mua dùng với kỳ vọng được trẻ hóa. Ngay cả 1 số vận động viên cử tạ và điền kinh cũng lạm dụng vì mục đích “dopping” làm tăng cơ bắp và sức khỏe.

Thay vì sử dụng chế phẩm chứa GH hiện nay, một số người nghe theo quảng cáo tìm mua chế phẩm có chứa arginin, ornithin và lysin để sử dụng cũng nhằm mục đích cải lão hoàn đồng. Arginin, ornithin và lysin đều là các acid amin có trong chất đạm (thịt, cá, đậu) chúng ta ăn hàng ngày. Trong 1 số công trình nghiên cứu sắp đây, các acid amin này được cho là các chất giúp tiết GH vì lúc sử dụng chúng làm cho hàm lượng GH trong máu tăng cao hơn nhiều lần so với bình thường. Trong lúc hiệu quả của các chất gọi là giúp tiết GH lại chưa được chứng minh một cách rõ ràng thì các chế phẩm của chúng đã được ra đời và được PR là có Xuất xứ thiên nhiên có thể giúp phục hồi tuổi trẻ.

Như vậy, có thể nói cho đến nay, thuốc cải lão hoàn đồng vẫn còn là mục tiêu nghiên cứu của các nhà khoa học!

PGS.TS. Nguyễn Hữu Đức

Read More

Ngoại tâm thu có nguy hiểm?

Nguyễn Thị Hiền (Hà Nội)

Quả tim ở người trưởng thành đập với nhịp khoảng 60- 80 lần mỗi phút. Ngoại tâm thu là những nhát tim đập sớm, chưa đến khi được phép đập của tim. Sau nhát đập sớm đó tức là nhát ngoại tâm thu, tim thường nghỉ một lát như để lấy lại sức trước lúc đập lại theo nhịp bình thường, lúc đó ta hay có cảm giác hẫng. Những trường hợp bị ngoại tâm thu điển hình, người bệnh có thể thấy rõ 3 cảm giác theo thứ tự là: hẫng, ngừng, rồi đập mạnh và có thể tự chẩn đoán ngoại tâm thu. Trong thực tế, số người có nhịp ngoại tâm thu rất nhiều. Ngay cả những người thông thường và khỏe mạnh không có bệnh tim mạch cũng có thể thấy ngoại tâm thu. Ngoại tâm thu nhẹ có hiện tượng khi mệt mỏi, căng thẳng, mất ngủ, sử dụng chất kích thích như cà phê, rượu, thuốc lá... Trong những trường hợp này, chỉ cần điều chỉnh lối sống, tránh xa chất kích thích, thư giãn giảm căng thẳng... là sẽ ổn. Nhưng ví dụ nhịp ngoại tâm thu có hiện tượng dày, nhiều... thường xuyên thấy mệt mỏi, khó thở, đánh trống ngực... thì cần phải đi khám để kiểm tra kỹ hơn. Ngoại tâm thu có thể là dấu hiệu cảnh báo tim có vấn đề. Ở những người mắc bệnh tim mạch, ngoại tâm thu thường có hiện tượng trong các trường hợp có bệnh tim nặng như: viêm cơ tim, bệnh van tim, tim bẩm sinh, suy tim, nhồi máu cơ tim... Vì thế, bạn cũng không nên chủ quan, nên đi khám để có thể yên tâm với sức khỏe của mình.

BS. Bội Hoàn

Read More

Những lầm tưởng về ánh nắng và kem chống nắng

Hóa chất trong kem chống nắng gây ung thư

Học viện Da liễu Hoa Kỳ đã làm sáng tỏ rằng kem chống nắng an toàn và bảo vệ da khỏi tác hại của bức xạ tia cực tím. Oxybenzone là 1 trong những thành phần của kem chống nắng khiến nhiều người lo sợ có thể liên quan tới ung thư. Tuy nhiên, kem chống nắng có chứa thành phần được FDA chấp thuận chưa được chứng minh là gây ung thư và được khuyến cáo cho cả người to và trẻ em trên 6 tháng tuổi.

Nguy hiểm từ tia cực tím chỉ diễn ra vào những ngày nắng nóng

Điều này hoàn toàn không đúng vì tổn thất do tia cực tím (UV) gây ra không phụ thuộc vào nhiệt độ hoặc thời tiết như thế nào. Do đó, nó không chỉ gây nguy hiểm trong những ngày nắng nóng mà còn có thể diễn ra ngay cả trong những ngày mát mẻ, nhiều mây khi các tia UV có thể xuyên qua. Nếu bạn có quyền truy cập vào chỉ số UV trên internet hoặc dự đoán thời tiết, hãy lưu ý rằng bất kỳ chỉ số nào trên 3 đều cần sử dụng kem chống nắng để bảo vệ da.

Những người màu da tối được bảo vệ tự nhiên khỏi ánh mặt trời

Melanin là sắc tố tự nhiên mang lại cho da màu sắc và nó thường được sản xuất nhiều hơn ở những người da sẫm màu. Theo TS. Maritza Perez, phó giáo sư da liễu lâm sàng tại Đại học Columbia tại thành phố New York, Mỹ thì các sắc tố đem đến một số mức độ bảo vệ nhất định nhưng làn da đen không có gì bảo đảm hơn trong việc bảo vệ da chống lại sự tổn hại của ánh nắng mặt trời và ung thư da. Tiến sĩ Perez nói thêm rằng suy nghĩ này là hiểm nguy vì khiến những người có màu da tối hơn giảm bớt sự bảo vệ khỏi ánh nắng mặt trời làm cho da dễ bị tổn thương. Điều này giải thích ở sao lúc ung thư da phổ biến hơn ở người da sáng màu nhưng lại có xu hướng nguy hiểm hơn ở những người có làn da tối.

Giường tắm nắng an toàn hơn ánh nắng tự nhiên

Giường tắm nắng thường được các chị em sử dụng để nhuộm màu cho da nâu và nhiều người tin rằng lúc sử dụng loại giường này thì họ không phải chịu tác động từ tia UV như với ánh nắng ngoài trời. Tuy nhiên, TS. Linda Robb-Nicholson ở Boston, Mỹ cho biết, dù bạn nhận ánh nắng mặt trời hay từ nguồn nhân tạo như giường tắm nắng thì nguy cơ gây ung thư da là như nhau. Có ba loại tia UV: UVA, UVB và UVC. Trong lúc tia UVC bị hấp thụ bởi tầng ôzôn và không thể chạm đến chúng ta thì hai tia UVA, UVB thâm nhập vào các lớp khí quyển và gây ra các khiếu nại từ lão hóa sớm đến tổn thương mắt và ung thư da. Tiến sĩ Robb-Nicholson giải thích rằng bức xạ UVA cao gấp ba lần bên trong giường tắm nắng so với UVA trong ánh sáng mặt trời tự nhiên.

Cửa sổ bằng kính đủ để bảo vệ khỏi ánh mặt trời

Cửa sổ kính có thể lọc ra tia UVB nhưng vẫn không chống lại được tia UVA. Do đó, những người dành nhiều thời gian trong xe hơi có thể xem xét pha màu của cửa sổ để giảm nguy cơ bị hư hại do ánh nắng mặt trời. Điều này có thể giảm tia UVA xâm nhập gấp bốn lần so với cửa kính thông thường. Nhưng việc làm này cũng chỉ là biện pháp bổ sung và không thể thay thế cho việc dùng kem chống nắng.

Lê Thu Lương

(Theo medicaldaily.com)

Read More

Sốc điện chữa bệnh tâm thần “Số phận thăng trầm” của một liệu pháp

Người bệnh trước hết từ 80 năm trước

80 năm trước, tại Đại học Rome La Sapienza, Italia, các bác sĩ thực hiện liệu pháp sốc điện người đàn ông 39 tuổi bị tâm thần phân liệt nặng. Theo lời kể của BS. Ferdinando Accornero - chuyên khoa tâm thần của trường đại học, 1 tuần trước đó, người đàn ông này đã được cảnh sát thành phố tìm thấy khi đang lang thang trên đường phố và lẩm bẩm những từ mà không ai có thể hiểu được. Sau khi đến với BS. Accornero, ông được chẩn đoán bị tâm thần phân liệt và điều trị bằng liệu pháp sốc điện: Truyền dòng điện 100volt qua đầu và được theo dõi tỉ mỉ. Vài tuần sau, người bệnh bí ẩn này đã có những hồi phục đáng kể, trò chuyện trở lại và trở vào với cuộc sống bình thường là 1 kỹ sư ở Milan. Đây là người bệnh trước hết nhận được liệu pháp điều trị này, mặc dù các triệu chứng bệnh sẽ trở lại sau vài tháng nhưng các bác sĩ biết rằng họ đã có cách để chữa trị cho ông.

Trải qua 80 năm, liệu pháp sốc điện (ECT) đã cũng trải qua những thăng trầm như số phận của một con người, đã có những khi các chuyên gia đưa ra thắc mắc liệu biện pháp này có thực sự giúp ích cho những người cần nó hay không?

Một bệnh nhân trầm cảm được điều trị bằng ECT ở Toronto, Canada năm 1976.

Thăng trầm liệu pháp chữa bệnh

Ý tưởng gây ra co giật để điều trị bệnh tâm thần do nhà thần kinh học Ladislas von Meduna, Đại học Budapest khởi xướng. Năm 1934, Meduna dùng 1 loại thuốc có tên là cardiazol tiêm vào cơ bắp để gây co giật trong vài giây hoặc vài phút cho người bệnh mắc chứng căng trương lực. Sau lúc lấy lại ý thức, bệnh nhân Tiến hành ra khỏi giường, mặc quần áo và trong 1 số trường hợp đã trò chuyện trở lại. Liệu pháp mới này tạo ra một tiếng vang, mở ra một viễn cảnh mới về khả năng điều trị bệnh tâm thần nặng, được coi là khó chữa khỏi thời kỳ đó.

Tiếp theo việc sử dụng thuốc cardiazol, Ugo Cerletti - Trưởng khoa Tâm thần và Thần kinh ở Đại học Rome La Sapienza đã phát hiện cách rất tốt hơn để gây co giật là dùng dòng điện. Sinh viên của Cerletti, Lucio Bini đã thiết kế và chế tạo máy sốc điện để tạo ra dòng điện chạy qua 2 điện cực, được bọc trong một miếng vải ngâm với dung dịch muối, đặt tại mỗi bên thái dương. Phương pháp này gây ra nhiều tác dụng phụ, có thể gây gãy xương, nhất là xương sống, xương bả vai và xương hông, gây mất trí nhớ tạm thời hoặc vĩnh viễn… Để khắc phục, ECT được đổi mới bằng cách kết hợp với thuốc gây tê và thuốc giãn cơ giúp ngăn chặn cơ thể khỏi bị co giật, ngăn ngừa gãy xương, đảm bảo bệnh nhân ngủ trong suốt quá trình điều trị với chiết xuất từ nhựa độc cura kết hợp với thuốc an thần mạnh. Nhưng điều này dẫn tới sự gia nâng cao vào số người chết - 4 trong 11.000 bệnh nhân về năm 1943 - vì hơi thở cũng có thể bị tê liệt.

Những năm 1950, succinylcholine clorua đã được dùng thay thế cho cura và kết hợp với thuốc gây mê toàn thân làm cho phương pháp này an toàn hơn nhiều, giảm rõ rệt tỷ lệ tử vong xuống còn khoảng 1 trong 10.000 bệnh nhân. Tuy nhiên, ECT vẫn không được ưa chuộng sau những năm 1960 do sự gia tăng thuốc theo toa và do những thông tin không có lợi trên các phương một thể truyền thông như gây phá hủy tâm trí, mất trí nhớ… Điều này gợi nhớ lại sự hoài nghi, kinh sợ của con người với ECT khi nó được sử dụng với mục đích không phải để chữa bệnh hay dùng bừa bãi cho những trường hợp không cần thiết và thường không có sự đồng ý của bệnh nhân. Tuy nhiên, tới nay, GS. Vikram Patel - Trường Y Harvard, Mỹ cho biết, chưa có bằng chứng kết luận vào những tác dụng phụ của ECT và sự thật đây vẫn là 1 biện pháp điều trị rất tốt.

Liệu pháp này có được chào đón trong tương lai?

Năm 2004, một nghiên cứu từ Hiệp hội Nghiên cứu về ECT (CORE) - 1 chương trình do Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia Mỹ tài trợ, phát hiện ra rằng trong số 253 bệnh nhân bị trầm cảm nặng có 189 (75%) bệnh nhân thuyên giảm hoàn toàn triệu chứng sau khi thực hiện ECT 7 lần trong 3 tuần. Trong lúc đó, thuốc chống trầm cảm đường uống thường chỉ có hiệu quả tại hai trong số 3 người (66%) bị trầm cảm và triệu chứng thuyên giảm chỉ diễn ra tại 1/3 (33%). Ngoài hiệu quả điều trị, ECT còn diễn tả điểm mạnh đối với phụ nữ mang thai và người cao tuổi (2 đối tượng có nguy cơ cao bị trầm cảm nhưng thường không thể sử dụng thuốc chống trầm cảm).

Hiện nay, vẫn còn nhiều người hoài nghi, ác cảm hay kỳ thị với ECT và đây là nguyên do khiến người bệnh tâm thần không thừa hưởng lợi từ biện pháp này. Tuy nhiên, trong bối cảnh tự tử và trầm cảm đang trở thành nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật trên toàn thế giới thì mỗi người bệnh cần tất cả sự hỗ trợ từ bất kỳ biện pháp nào để cải thiện tình trạng bệnh. Theo một báo cáo gần đây ở Anh, ngày một có rất nhiều người quyết định điều trị với ECT. Giữa năm 2015 và 2016, ở Anh có 22.600 lượt ECT được thực hiện, tăng 11% so với năm trước. Và ECT đã được thực hiện bằng nhiều dạng liệu pháp điện chọn lọc hơn như kích thích não sâu (DBS), kích thích từ xuyên sọ (TMS) và cả hai đều phát triển và phổ biến trong điều trị trầm cảm, bệnh Parkinson và các rối loạn tâm thần khác.

Lê Mỹ Giang

((Theo bbc.com, 5/2018))

Read More

5 thói quen `hại não` dẫn đến chóng mặt

1. Ăn nhiều đường và các thực phẩm chứa nhiều đường

Các lọai đường như đường tinh luyện, đường mía, đường phổi, đường phèn…. hay các loại bánh ngọt nếu bạn tiêu thụ quá nhiều sẽ làm đứt quãng sự hấp thu protein và các chất dinh dưỡng, cản trở sự phát triển não do thiếu dưỡng chất.

Do đó, bạn nên giảm thiểu ăn đồ ngọt và có sự cân bằng các dưỡng chất đưa vào cơ thể để có một bộ não khỏe mạnh, hoạt động hiệu quả.

Ảnh minh họa

2. Bỏ bữa sáng thường xuyên

Nhiều người vì rất nhiều lý do như ngủ dậy trễ, đi làm, đi học sớm, buổi sáng bận rộn hầu hết việc,….. nên đã hình thành thói quen bỏ bữa ăn sáng trong khi đây lai là bữa ăn cần yếu nhất trong ngày để đem đến năng lượng cho các hoạt động sống của cơ thể.

Khi bỏ bữa sáng, mức độ đường trong máu thấp hơn, dẫn tới không mang đến đủ các chất dinh dưỡng cho não bộ gây thoái hóa não, đó là chưa kể tới suy giảm sức khỏe, hệ miễn dịch, sức đề kháng, khiến cơ thể mệt mỏi, suy nhược, làm việc kém hiệu quả,...

Chính vì vậy, bạn cần từ bỏ thói quen này, hãy thức dậy sớm, vận động nhẹ nhàng, uống một ly nước lọc lớn để giải độc và đem đến nước cho cơ thể và thưởng thức một bữa ăn sáng thật thịnh soạn, đầy đủ dưỡng chất.

3. Ngủ không đủ giấc mỗi ngày

Giấc ngủ đóng vai trò rất quan trọng cho sức khỏe của não bộ. Lúc ngủ não sẽ được ghỉ ngơi và phục hồi năng lực. Thường xuyên mất ngủ sẽ khiến các tế bào não bị tổn thương rất nghiêm trọng. Đồng thời nó là tác nhân khiến não bộ hoạt động uể oải, thiếu minh mẫn, thiếu sáng suốt và kém nhạy bén.

4. Ít suy nghĩ, ít nói chuyện

Lười suy nghĩ, ít nói sẽ khiến não ít hoạt động, gây co rút não, lâu dần sẽ làm cho não bị tổn thương, hoạt động kém hiệu quả rõ rệt, ít suy nghĩ trong 1 thời gian dài còn là tác nhân khiến não bị teo, rất nguy hiểm.

5. Suy nghĩ, làm việc quá sức

Não bộ hay bất cứ cơ quan nào trong cơ thể đều có giới hạn làm việc ở những năng suất nhất định, khi bạn suy nghĩ nhiều, làm việc quá sức, đặc biệt là khi cơ thể đang mệt mỏi, ốm yếu vì bị bệnh thì lại càng không nên, bởi nó sẽ ảnh hưởng rất lớn tới khả năng làm việc của bộ não, làm não bị suy nhược, tổn thương nếu thói quen này kéo dài.

Read More

Thuốc chống muỗi chứa DEET có an toàn?

Xin hỏi quý báo, thuốc chống muỗi có chứa DEET có an toàn với con tôi không?

Phạm Lan Anh (Thái Bình)

Muỗi đốt không chỉ gây ngứa ngáy, khó chịu mà còn là nguồn truyền nhiễm một số bệnh hiểm nguy như sốt xuất huyết, sốt rét… Do đó, việc dùng thuốc chống muỗi rất nhu yếu cho trẻ lúc tham gia các hoạt động dã ngoại hay tham quan.

Trên thị trường hiện tại có 2 loại thuốc chống muỗi bao gồm thuốc có thành phần tự nhiên và thành phần hóa học. Trong đó, các sản phẩm chứa thành phần hóa học cốt yếu là hoạt chất DEET (viết tắt của diethyltolumide) với hàm lượng dao động từ 4-30% (tùy lứa tuổi mà chọn dùng nồng độ thích hợp). Tuy nhiên, với trẻ dưới 2 tuổi, không nên dùng sản phẩm chứa hoạt chất này và trẻ dưới 12 tuổi như con của chị chỉ nên sử dụng loại có hàm lượng DEET dưới 10%. Không nên sử dụng loại có nồng độ cao hơn 10% cho trẻ vì có thể gây hại.

Các sản phẩm chống muỗi chứa DEET thường an toàn với trẻ, vì vậy, bạn nên chọn đúng nồng độ cho lứa tuổi con của mình, tìm mua sản phẩm đã được Bộ Y tế cấp phép lưu hành tại Việt Nam, tránh sử dụng những sản phẩm không rõ thành phần hoạt chất (hoặc không đọc được các thông tin vào hoạt chất).

Khi dùng, không nên để trẻ tiếp xúc trực tiếp với thuốc. Chị nên cho thuốc ra tay mình trước, rồi mới xoa nhẹ nhàng lên da, tránh phần da tay (phòng trẻ đưa tay lên dụi mắt hoặc cho vào miệng ngậm). Chỉ xoa thuốc tại những vùng da bị phơi nhiễm, không sử dụng lên vùng da xước hay có vết thương hở. Nếu muốn sử dụng thuốc cho quần áo, nên xịt thuốc khi không có trẻ và trước lúc trẻ mặc chừng 30 phút.

Trẻ được dùng thuốc chống muỗi khi về phải tắm rửa cho trẻ sạch sẽ và giặt giũ quần áo kỹ càng để loại bỏ hóa chất có hại. Mặc dù việc dùng thuốc chứa DEET được cho là an toàn nhưng cũng nên biết rằng thuốc vẫn có thể xảy ra phản ứng dị ứng với biểu hiện phát ban da, mụn rộp, kích ứng da và niêm mạc.

BS. Nguyễn Thu Hà

Read More

Ngăn chặn chứng tiêu chảy buổi sáng

Một số nguyên nhân gây tiêu chảy buổi sáng

Hội chứng ruột kích thích: Hội chứng ruột kích thích (IBS) chiếm tỷ lệ cao nhất của chứng tiêu chảy buổi sáng. IBS xảy ra lúc ruột già và ruột non co bóp bất thường. IBS cũng có thể xảy ra do 1 số thói quen ăn uống không lành mạnh và do phản ứng dị ứng với thực phẩm. Rối loạn này thường được điều trị bằng cách đánh tráo thói quen ăn uống như ăn sớm hơn về buổi tối, sử dụng nhiều thức ăn tự nhiên hơn và giảm lượng muối ăn vào. Bên cạnh đó, ăn chuối và yaourt làm nâng cao sự ổn định của phân, cho nên giúp điều trị hiệu quả IBS.

Do nhiễm vi khuẩn và virut: Nhiễm khuẩn này có thể là do thực phẩm bị ô nhiễm. Nguyên nhân phổ biến nhất là do vi khuẩn E.coli và ngộ độc thực phẩm. Nôn mửa và tiêu chảy do nhiễm vi khuẩn và virut có thể diễn ra bất cứ khi nào trong ngày. Tuy nhiên, có những trường hợp các triệu chứng chỉ có hiện tượng vào buổi sáng, đặc biệt là lúc cơ thể phản ứng với thực phẩm ăn vào đêm trước hoặc nếu như nhiễm khuẩn nhẹ.

Lạm dụng rượu bia buổi tối hôm trước có thể gây tiêu chảy sáng hôm sau.

Bệnh viêm ruột: IBD là một chứng bệnh mạn tính gây ra do viêm thành ruột. Các loại IBD chính là viêm loét đại tràng và bệnh Crohn. Cả hai loại IBD vừa nêu đều gây ra tiêu chảy có máu, nước hoặc có chất nhầy trong phân. Tiêu chảy diễn ra trong các đợt tấn công cấp tính hoặc giai đoạn nặng hơn của bệnh. Tiêu chảy có thể không nặng vào buổi sáng nhưng nó sẽ bắt đầu khi bệnh nhân thức dậy. Các trường hợp tiêu chảy nặng sẽ khiến bệnh nhân thức dậy nhiều lần vào ban đêm để đi đại tiện.

Nhiễm ký sinh trùng hoặc nấm Candida: Tiêu chảy buổi sáng là hệ quả thường gặp của nhiễm ký sinh trùng hoặc nấm Candida. Ngoài ra còn có 1 số ký sinh trùng gây ra tiêu chảy, bao gồm Giardia lamblia, Cryptosporidium và Entamoeba histolytica. Các triệu chứng khác của Candida và ký sinh trùng bao gồm táo bón, dị ứng thực phẩm và mệt mỏi.

Sử dụng chất gây nghiện: Uống nhiều rượu, bia và sử dụng nhiều nicotine gây kích ứng ruột. Hầu hết mọi người lạm dụng các chất này về buổi tối trong các cuộc giao lưu và sau đó có thể bị tiêu chảy vào buổi sáng khi thức dậy.

Phản ứng thuốc: Các loại thuốc như kháng sinh có thể gây ra tiêu chảy buổi sáng. Tiêu chảy liên quan tới kháng sinh có thể xảy ra bất cứ khi nào. Tuy nhiên, tiêu chảy đầu buổi sáng diễn ra bởi vì các cơ quan nội tạng bắt đầu hoạt động khi chúng ta thức dậy.

Mang thai: Mang thai làm nâng cao nồng độ kích thích tố như HCG và hormon estrogen. Sự gia tăng các hormon này gây ra chứng ốm nghén và có thể dẫn tới tiêu chảy buổi sáng sớm.

Căng thẳng tinh thần: Nhu động ruột giảm đi khi thư giãn hoặc ngủ. Nhưng nhu động ruột nâng cao lên khi thức dậy với cảm xúc mãnh liệt, có thể là lý do gây tiêu chảy buổi sáng. Tuy nhiên điều này sẽ giảm khi tình huống căng thẳng được giải quyết.

Mất cân bằng điện giải và mất nước: Chất điện giải là các khoáng chất tích điện như: magiê, phosphate, natri, kali, clo và canxi. Khi các chất điện giải trở nên quá cao hoặc quá thấp trong cơ thể, có thể dẫn tới mất nước. Các triệu chứng như tiêu chảy, táo bón và chuột rút liên quan đến mất nước và mất cân bằng điện giải.

Nguyên nhân khác: Sự đánh tráo nhịp sinh học vào buổi sáng. Các hoạt động thể dục thể thao cường độ cao. Ăn bữa sáng ngay sau lúc thức dậy có thể làm phản xạ tống phân nâng cao lên và dễ gây ra tiêu chảy. Tiêu chảy buổi sáng thường gặp ở những người không dung nạp lactose sau khi uống sữa và người bị hấp thụ kém fructose sau lúc uống nước ép trái cây.

Các cách tự nhiên để ngăn tiêu chảy buổi sáng

Probiotic: Probiotic là những vi khuẩn hữu dụng được dùng để khôi phục hệ vi sinh vật ruột, cấp thiết nhất là Bifidobacterium bifidum và Lactobacillus acidophilus. Probiotic có thể có tác dụng bảo vệ chống lại các nhiễm khuẩn tiêu hóa, bao gồm cả Rotavirus và Clostridium difficile. Bổ sung probiotic có thể ngăn ngừa tiêu chảy gây ra do kháng sinh và thúc đẩy phục hồi chức năng ruột.

Bệnh viêm loét đại tràng.

Phát hiện và loại bỏ thực phẩm gây dị ứng: Một số thực phẩm nhất định có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng tiêu hóa tại một số người. Đó là lý do tại sao việc xác định thực phẩm nào có thể là những yếu tố kích thích tiềm ẩn và gặt đi chúng là cần thiết.

Thảo mộc chứa Berberine: Cây có chứa berberine có trị giá trong điều trị tiêu chảy lây nhiễm. Trong các nghiên cứu lâm sàng, berberine đã được tìm thấy có hiệu quả chống tiêu chảy gây ra bởi ký sinh trùng, E. coli, shigellosis, cholera, và ngộ độc thực phẩm.

Bổ sung khác: Các chất bổ sung khác có thể hỗ trợ điều trị bệnh tiêu chảy bao gồm enzyme tiêu hóa, than hoạt tính, L-glutamine, lactase, vitamin C và vitamin A.

Ngoài ra, giảm lượng thức ăn và thức uống gây kích thích, bao gồm thức ăn cay, rượu, sữa, đồ uống chứa caffein và chất làm ngọt. Bù đủ nước và chất lỏng khác lúc tiêu chảy về buổi sáng lặp lại hàng ngày. Một số loại tinh dầu có tính chống co thắt ruột giúp giảm bớt chứng đau bụng và tiêu chảy hàng ngày, bao gồm dầu chanh, hoa oải hương và dầu hoa cúc.

BS. Hoài Châu

Read More

Chữa trị viêm hang vị sung huyết

Nguyễn Vĩnh Tiến (Hà Nội)

Viêm hang vị sung huyết là tình trạng niêm mạc vùng hang vị dạ dày viêm, các mạch máu vùng viêm giãn nở do ứ máu nhiều. Thường xuất hiện sau khi sử dụng rượu, bia, hóa chất, thuốc (nhất là các thuốc giảm đau chống viêm không streroid), các chất kích thích như cà phê, ớt…

Nguyên nhân gây bệnh là do chế độ ăn uống không hợp lý (ăn uống không chín xác giờ, ăn nhiều thức ăn chua cay, béo hoặc ăn thiếu dinh dưỡng…), uống nhiều bia rượu, do sử dụng thuốc giảm đau, kháng viêm, corticoid, do yếu tố thần kinh căng thẳng, do bệnh lý nội tiết và đặc biệt viêm dạ dày do vi khuẩn Helicobacter pylori (HP).

Nếu đã biết mình mắc bệnh, bạn cần xét nghiệm xem có nhiễm vi khuẩn HP không? Nếu có cần phải điều trị bằng kháng sinh. Ngoài ra, cần sử dụng thêm các thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày, trung hòa dịch vị, nuôi dưỡng niêm mạc dạ dày, an thần.

Việc điều trị bệnh viêm dạ dày thường mất nhiều thời gian nên có tác động rất to tới tâm lý người bệnh. Nếu người bệnh càng lo lắng thì bệnh càng lâu khỏi, thậm chí có những lúc còn cảm thấy nặng hơn. Do vậy, ngoài việc đi khám bác sĩ chuyên khoa và tuân thủ đúng phác đồ điều trị, thời gian điều trị, chế độ ăn uống, bạn cần có một tinh thần thoải mái, chính sách dinh dưỡng phù hợp, không ăn đồ cay, nóng…

BS. Nguyễn Thị Phương Anh

Read More

Giải cứu bàn chân đái tháo đường

TS.BS.Trần Quang Nam - Trưởng Khoa Nội tiết Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (BV. ĐHYD) cho biết biến chứng loét chân do đái tháo đường là một biến chứng khá phổ biến và là một trong những nguyên nhân nhập viện bậc nhất của người bị đái tháo đường. Ước tính hàng năm có khoảng một - 4% người bệnh đái tháo đường bị loét chân và 10 - 15% người bệnh đái tháo đường có ít nhất 1 lần loét chân trong đời từ khi được chẩn đoán mắc bệnh. Tất cả người bệnh đái tháo đường đều có khả năng bị loét chân. Tuy nhiên, tỉ lệ loét chân cao hơn ở những người có thời gian mắc bệnh kéo dài trên 10 năm, người bệnh kiểm soát đường huyết kém hoặc người bệnh có những biến chứng thần kinh ngoại biên, biến chứng mạch máu ngoại biên và biến dạng bàn chân.

Ca bệnh điển hình

BV. ĐHYD vừa tiếp tiếp nhân trường hợp bác N.T.L, 65 tuổi, quê tại Vĩnh Long, bị đái tháo đường týp 2 tới nay đã 18 năm. Ban đầu, người bệnh xuất hiện những triệu chứng mỏi chân, nặng chân, châm chích chân, đau bắp chân khi đi bộ khoảng 400m. Sau đó hai tuần, ngón thứ 5 bàn chân phải của bác L. diễn biến hoại tử nặngvà được chỉ định cắt bỏ lúc nhập viện địa phương. Tuy nhiên, sau khi đoạn chi, tình trạng hoại tử chân của người bệnh không chấm dứt mà còn lan sang ngón chân 3 và 4. Bác L. được chuyển lên điều trị ở BV. ĐHYD. Người bệnh được chẩn đoán nhiễm trùng hoại tử mỏm cụt kèm theo tắc động mạch vùng cẳng chân do xơ vữa động mạch. Các bác sĩ BV. ĐHYD đã thực hiện can thiệp tái thông động mạch bị tắc đưa máu đến nuôi bàn chân, sau đó cắt lọc mô và ngón chân hoại tử. Sau 12 tuần chăm sóc và theo dõi, vết thương của bác L. đã lành hoàn toàn.

Người bệnh đái tháo đường bị loét chân

Quy trình phối hợp liên chuyên khoa

TS.BS. Trần Quang Nam tiếp nhân định trong trường hợp này, bác L. có biến chứng tắc mạch máu kèm theo vết loét, nhưng ban đầu tình trạng bệnh chưa được chẩn đoán đầy đủ và thiếu sự phối hợp điều trị từ các chuyên khoa nên việc cắt lọc ngón chân cũng không chấm dứt hoại tử. BV. ĐHYD đã triển khai quá trình điều trị phối hợp liên chuyên khoa đối với vấn đề bàn chân đái tháo đường. Đây là phương thức điều trị đã được nghiên cứu trên thế giới cho thấy làm giảm tỉ lệ phải đoạn chi tới trên 50%. Cụ thể, xử trí khiếu nại hẹp tắc mạch máu luôn cần phải xem xét đầu tiên trước khi thực hiện các phẫu thuật cắt lọc vết loét. Bác sĩ chuyên khoa mạch máu sẽ chỉ định can thiệp tái thông mạch máu giúp vết thương lành nhanh hơn, tiếp theo bác sĩ chuyên khoa chỉnh hình hoặc tạo hình có vai trò cần phải có để cắt lọc mô hoại tử, ghép da và chỉnh hình biến dạng bàn chân. Chuyên khoa nội tiết đái tháo đường giúp người bệnh điều trị ổn định đường huyết, dùng kháng sinh, chăm sóc vết loét trong suốt quy trình điều trị. Ngoài ra, điều dưỡng sẽ tích cực thay băng chăm sóc vết thương hàng ngày, hướng dẫn người bệnh tập vận động để tránh loét tái phát, loét tì đè sau cắt lọc. Sự phối hợp toàn diện, chặt chẽ và thường xuyên của các chuyên khoa trong phương pháp điều trị loét chân do đái tháo đường, cùng những tiến bộ y học cho ra đời nhiều loại kháng sinh thế hệ mới để kiểm soát nhiễm trùng đã giúp tỉ lệ cứu sống chi cao gấp 3 lần so với trước đây.

Kỹ thuật can thiệp nội mạch có thể giúp phục hồi đến 90% các động mạch bị tắc nghẽn

ThS.BS. Lê Thanh Phong - Khoa Lồng ngực Mạch máu BV. ĐHYD cho biết cứ 2 người bị loét bàn chân đái tháo đường thì có 1 người cần tái thông động mạch để làm lành vết loét. Có 2 cách tái thông bao gồm can thiệp nội mạch và phẫu thuật bắc cầu. Những người bệnh loét chân do đái tháo đường thường có rất nhiều bệnh nặng kèm theo, nên không thích hợp để phẫu thuật. Do đó, bây giờ can thiệp nội mạch là sự tin tưởng lựa chọn trước tiên cho dạng bệnh này. Chỉ tê tại chỗ và qua 1 vết đâm kim qua da, không gây đau đớn và mất máu, kỹ thuật can thiệp nội mạch có thể giúp phục hồi tới 90% các động mạch bị tắc nghẽn, giúp làm lành nhanh chóng vết thương bàn chân đái tháo đường.

Có thể bộ phận tránh được ví dụ người bệnh kiểm soát rất tốt chỉ số đường huyết

ThS.BS. Nguyễn Phúc Thịnh - Khoa Chấn thương chỉnh hình BV. ĐHYD chia sẻ, cắt lọc đóng vai trò rất quan trọng trong điều trị các nhiễm trùng sâu của bàn chân đái tháo đường, giúp loại bỏ mô hoại tử, thoát lưu mủ, hạn chế nguy cơ lan rộng, giải phóng áp lực các khoang nhiễm trùng. Với các trường hợp nhiễm trùng sâu bàn chân, người bệnh cần được cắt lọc sớm.

Phòng tránh và chăm sóc bàn chân đái tháo đường

Các bác sĩ cũng khuyến cáo các biến chứng của đái tháo đường nói chung và biến chứng bàn chân nói riêng tuy rất hiểm nguy nhưng hoàn toàn có thể bộ phận tránh được nếu như người bệnh kiểm soát rất tốt chỉ số đường huyết, có chính sách theo dõi, thăm khám sức khỏe định kỳ và không nên bỏ qua dấu hiệu bất thường nào trên cơ thể. Bệnh nhân cần bỏ thuốc lá; chọn giày vớ thích hợp, mang giày và vớ ngay cả lúc tại trong nhà; giữ chân sạch và ẩm: lau chân bằng nước ấm, không ngâm chân, giữ ẩm bằng vaselin - tránh thoa vào vòng kẽ ngón; cắt móng chân cẩn thận bằng kìm chuyên dụng mỗi tuần một lần, dũa tròn các góc và khóe móng; sử dụng đá bọt để mài vết chai và dùng thuốc tiêu sừng; tập vận động để nâng cao cường máu nuôi, kê chân cao lúc ngồi và tránh bắt chéo chân lâu.

Loét chân do đái tháo đường là nguyên do hàng đầu gây cắt cụt chi không do chấn thương. Nếu vết loét có tình trạng lan rộng nhanh, nhiễm trùng nặng làm mất chức năng bàn chân, gây nguy cơ hoại tử thì các bác sĩ buộc phải đoạn chi để bảo đảm tính mạng cho người bệnh. Phương pháp điều trị bàn chân đái tháo đường mới hiện tại có sự phối hợp nhiều liên chuyên khoa như nội tiết, chấn thương chỉnh hình, can thiệp mạch máu, phục hồi chức năng… sẽ giúp hạn chế đến mức tối đa tỉ lệ người bệnh phải đoạn chi do đái tháo đường.

NGUYỄN HƯNG

Read More